در روزهای اخیر، مطلبی با عناوین «زندگی انسان‌های اولیه در کفتاردره
دماوند»، «کفتاردره دماوند؛ مردمان از یاد رفته‌ای که نه شناسنامه دارند و
نه یارانه» و . . . در شبکه‌های مجازی مطرح شد که از شایعه تا واقعیت آن را
بررسی کرده‌ایم.
چند روزی است که در برخی شبکه‌های مجازی نظیر تلگرام، گزارشی با عناوین
مختلف همچون «زندگی انسان‌های اولیه در کفتاردره دماوند»، «کفتاردره
دماوند؛ مردمان از یاد رفته‌ای که نه شناسنامه دارند و نه یارانه» و...
مطرح شد و واکنش‌های متفاوتی را در پی داشت.
برخی این گزارش را سراسر کذب محض خواندند و برخی نیز بر صحت آن مهر
تأیید زدند؛ اما به واقع، چنین روستایی وجود دارد؟ مردمانی در نزدیکی
پایتخت در حال زندگی مشابه انسان‌های اولیه هستند؟ مسئولان در همه سال‌های
پس از پیروزی انقلاب اسلامی به این به اصطلاح روستا سری نزده‌اند؟ و ده‌ها
اما و اگر دیگر؛ ما به همه این سئوالات در بسته خبری خود پاسخ داده‌ایم.
برداشت نخست: «کفتاردره» روستا نیست!
شبکه‌های مجازی در تمام گزارش‌هایی که در این ارتباط منتشر کرده‌اند،
تأکید دارند که روستایی به نام «کفتاردره» در اطراف تهران با مختصات خاص
زندگی به سبک انسان‌های اولیه وجود دارد که این ادعا از اساس باطل است؛
چراکه بررسی‌های انجام‌شده از وزارت کشور، نشان می‌دهد در تقسیمات کشوری
روستایی به نام «کفتاردره» نه‌تنها در شهرستان دماوند بلکه در مناطق هم‌مرز
با استان سمنان وجود ندارد.
برخی از مسئولان شهرستانی نیز که مسئول مستقیم این امر هستند، می‌گویند
چنین روستایی در شهرستان دماوند وجود ندارد و منطقه مذکور، تنها در حد یک
مزرعه سنتی یا حتی نام تپه‌ای است.
در بخشی از گزارش شبکه‌های مجازی می‌خوانیم: «روستای کفتار دره
در 65 کیلومتری شهر دماوند در شعاع 100 کیلومتری پایتخت قرار دارد ولی
ساکنانش فاقد شناسنامه و امکانات خدماتی و رفاهی می‌باشند
روستاییان ساده‌ای که روزگارشان را با چند عدد دام در خانه‌های کوچک گلی
سپری می‌کنند، این افراد تاکنون وارد شهر نشده و جوانان این
روستا تابه‌حال به روستاهای اطراف نرفته و دنیا را در فضای منزل مسکونی خود
خلاصه می‌کنند.» و در بخش‌های دیگر این گزارش نیز به تناوب از واژه
«روستا» استفاده شده است.
پیگیری دقیق‌تر موضوع را از رئیس شورای اسلامی شهرستان دماوند جویا
شدیم؛ ابوذر نادری به فارس می‌گوید: کفتاردره در تقسیمات کشوری به عنوان
روستا ذکر نشده است و کمی پایین‌تر از روستای گرمابسرد در شهرستان دماوند
قرار دارد و منطقه‌ای بوده که چند خانوار محدود از آن استفاده می‌کنند.
وی در توضیحات تکمیلی خود به درخواست خبرنگار فارس می‌افزاید: کفتاردره، کد آبادی نداشته و شورای اسلامی روستا هم ندارد.
رئیس شورای اسلامی شهرستان دماوند در پاسخ به این پرسش که این منطقه
«مزرعه» ای برای کارهای کشاورزی است؟، نیز می‌گوید: کفتاردره حتی مزرعه هم
نیست؛ چون هر لفظی بر اساس قانون تقسیمات کشوری به شکلی خاص کاربرد دارد و
مزرعه، منطقه‌ای بوده که در آن کشت و صنعت امروزی و پیشرفته وجود داشته
باشد.
نادری ادامه داد: باید در کار رسانه‌ای، روی اسامی حساس باشیم؛ هر اسمی
در حوزه تقسیمات کشوری مفهوم خاصی دارد که می‌تواند اثرگذار باشد.
کفتاردره، اسم روستا ندارد و روستا نیست.
وی تصریح کرد: این منطقه دهیاری و شورای اسلامی روستا هم ندارد؛ چراکه
کد آبادی ندارد و می‌توان گفت منطقه یا شکلی خاص از محیط بین دو روستاست.
خبرنگار فارس برای بررسی دقیق‌تر این موضوع، به همین توضیحات بسنده نکرد
و سراغ نماینده مردم شهرستان‌های دماوند و فیروزکوه در مجلس رفت تا
توضیحات بیشتری دریافت کند.
حمیدرضا مشهدی عباسی نیز با تأیید سخنان رئیس شورای اسلامی شهرستان
دماوند به فارس می‌گوید: گزارش شبکه‌های مجازی بررسی و مشخص شد که کفتاردره
روستای کددار نیست.
وی تصریح می‌کند: عشایری وجود دارند که تابستان‌ها در کفتاردره روزگار
می‌گذرانند و از محیط استفاده می‌کنند و زمستان‌ها نیز در روستای گرمابسرد
(در نزدیکی کفتاردره) زندگی می‌کنند.
نماینده مردم شهرستان‌های دماوند و فیروزکوه در مجلس با بیان اینکه برخی
از عشایر در این مناطق استقرار می‌یابند، گفت: اینکه کفتاردره روستایی
باشد که کد آبادی دارد، این‌طور نیست و این مطلب صحت ندارد.
مشهدی عباسی ادامه داد: کفتاردره در نزدیکی روستای گرمابسرد قرار دارد و
در تابستان‌ها، برخی خانواده‌ها از آن استفاده می‌کنند و عده‌ای نیز امرار
معاششان از این روستاست.
وی توضیح می‌دهد: اگر کفتاردره روستا بود، به طور یقین کد آبادی داشت و
بر همین اساس به آن بودجه، دهیار و شورای اسلامی روستا اختصاص می‌یافت و
امروز همه مراتب امر در کفتاردره زیر نظر بخشداری مرکزی دماوند مورد پیگیری
قرار می‌گیرد.
خبرنگار فارس در شرق استان تهران، منبع سوم دریافت دقیق‌تر اطلاعات را
فرماندار شهرستان دماوند دانست و از این‌رو، سراغ ناصر محمودی‌فرد رفت.
فرماندار شهرستان دماوند در همین ارتباط گفت: کفتاردره جزو روستاهای
شهرستان دماوند نیست و چنین روستایی که کد آبادی داشته باشد، در شهرستان
دماوند نداریم.
محمودی‌فرد اضافه کرد: منطقه‌ای به این نام در بخش مرکزی دماوند وجود دارد که بر آن نظارت‌های کامل وجود دارد.
خبرنگار فارس برای جویا شدن از کم و کیف بیشتر ماجرا سراغ بخشدار مرکزی
دماوند رفت؛ مهدی حیدری که بسیار خوش‌سخن است، توضیح کاملی از مختصات
جغرافیایی و کلیت موضوع می‌دهد و می‌گوید: به کفتاردره روستا نمی‌توان گفت؛
چون در قالب تقسیمات کشوری، چیزی به نام روستای کفتاردره نداریم.
مهدی حیدری ادامه می‌دهد: در نهایت، منطقه را می‌توان یک مزرعه دانست که
جزئی از روستای گرمابسرد محسوب می‌شود و با فاصله سه تا چهار کیلومتری، در
حومه گرمابسرد قرار دارد.
وی تصریح کرد: این منطقه، دو نام کفتاردره بالا و کفتاردره پایین دارد که سال‌هاست مورد استفاده عشایر و اهالی قرار می‌گیرد.
با توجه به مطالب پیش‌گفته به خوبی مشخص می‌شود نگارندگان این گزارش و
توسعه‌دهندگان آن در شبکه‌های مجازی، در نخستین گام چنین اشتباه فاحشی را
مرتکب شده‌اند و این نکته، کلیت مطالب آنها را به نوعی زیر سئوال می‌برد.
برداشت دوم: ساکنان هم یارانه می‌گیرند، هم شناسنامه دارند، هم زیرپوشش کمیته امداد هستند
شبکه‌های مجازی در گزارش خود مدعی می‌شوند که روستای به اصطلاح کفتاردره
دارای مردمانی است که «شناسنامه ندارند، یارانه ندارند، از سهام عدالت
چیزی نمی‌دانند، امکانات خدماتی رفاهی ندارند و سال‌هاست به نزدیک‌ترین
روستا نیز نیامدند و هنوز مبادله کالا به کالا انجام می‌دهند، نه خبری از
تورم دارند و نه چیزی به نام توافق هسته‌ای».
این ادعا نیز جدای از اینکه از اساس از سوی مسئولان رد می‌شود، چند
سئوال اساسی را با توجه به ادامه مطالب در اذهان متبادر می‌سازد که به آنها
پاسخ خواهیم گفت.
بخشدار مرکزی دماوند به برخی از مطالب اساسی که در این گزارش مطرح شده
است، پاسخ می‌دهد؛ حیدری می‌گوید: یک خانوار در کفتاردره بالا به طور دائمی
در منطقه استقرار دارند که زیرپوشش کمیته امداد هستند، یارانه می‌گیرند و
شناسنامه هم دارند.
حیدری افزود: در کفتاردره پایین، زن و شوهری استقرار دارند که از 6 سال
پیش تاکنون شناسنامه گرفته‌اند و تمام تلاشمان را معطوف خواهیم کرد که اگر
مشکلی در این بخش وجود داشته باشد، برطرف شود.
وی تصریح کرد: اهالی و مسئولان روستای گرمابسرد پیگیر هستند و دهیاری و
شورای اسلامی روستا سالها پیش واسطه شدند و برای این افراد شناسنامه
گرفتند ولی درست است که خودشان تمایلی به این کار نداشتند؛ اما به هر حال
امروز شناسنامه دارند.
بخشدار مرکزی دماوند افزود: این افراد خودشان به هر دلیلی تمایلی به قدم
گذاشتن در این سمت نداشتند ولی بخشداری و مسئولان روستای گرمابسرد خود را
موظف به پیگیری دانستند.
رئیس شورای اسلامی شهرستان دماوند نیز می‌گوید: امرار معاش چند نفر از
کفتاردره صورت می‌گیرد و این منطقه محل درآمد آن‌هاست؛ ولی خود این افراد
نیز باید مطالبه‌ای داشته باشند که به آن پرداخته شود.
نادری ادامه داد: این افراد تا امروز از خدماتی برخوردار شده‌اند و برخی
خدمات را نیز خودشان نخواسته‌اند؛ کسانی را که علاقه به جایی دارند،
نمی‌توان با اجبار راهی جایی دیگر کرد.
به هر تقدیر، بر اساس گفته‌های بخشدار مرکزی دماوند، کلیت ادعای دوم شبکه‌های مجازی نیز به کلی رد می‌شود.
برداشت سوم: دختران ازدواج کرده‌اند!
گزارش شبکه‌های مجازی در بخشی به نقل از مادر یک خانواده ساکن در روستای
به اصطلاح کفتاردره می‌گوید: «دخترانم بزرگ شده‌اند و چون ارتباطی با
روستاهای اطراف نداریم همچنان مجرد مانده‌اند» و این ادعا نیز بر اساس
مستندات موجود، رد می‌شود.
بخشدار مرکزی دماوند توضیح مبسوطی در این‌باره می‌دهد و می‌گوید:
سال‌هاست در کفتاردره بالا و کفتاردره پایین در مجموع دو خانوار به فعالیت
دامداری و کشاورزی اشتغال دارند؛ در کفتاردره بالا، یک خانواده که زن و
شوهری هستند، استقرار دارند و این خانواده چهار دختر و دو پسر دارند.
حیدری می‌گوید: از چهار دختر خانواده، دو دختر ازدواج کرده‌اند و در
روستای گرمابسرد زندگی می‌کنند و دو پسر خانواده نیز مزدوج شده‌اند و در
گرمابسرد سکونت دارند؛ زن و مرد به همراه دو نفر از دختران نیز در این
منطقه استقرار دارند و کلیت موضوع ازدواج نکردن دختران به علت ارتباط
نداشتن با روستاهای اطراف رد می‌شود.
وی افزود: در کفتاردره پایین نیز خانواده‌ای استقرار دارند که پنج دختر و
دو پسر دارند و شرایط برای این‌ها نیز به همین‌گونه است و کلیت موضوع با
بررسی اسناد رد می‌شود.
برداشت چهارم: مسئولان به منطقه سر زده‌اند!
شبکه‌های مجازی در بخش دیگری از این گزارش مدعی هستند هیچ یک از مسئولان
در طول سال‌های اخیر به منطقه سری نزده است؛ گزارش پس از اشاره به این
جمله در ابتدای نوشتار خود «روستاییان هیچ مسئولی را ندیدند»، در ادامه
می‌نویسد: «پسر که ابراهیم نام داشت و فارسی بلد نبود، پس از دیدن من شروع
کرد به کردی صحبت کردن و گفت: از سال 87 که شما به این روستا آمده‌اید هیچ
مسئول دیگری به ما سر نزده است و ما هنوز هیچ امکاناتی نداریم.».
این در حالی است که بخشدار مرکزی دماوند می‌گوید خودش به شخصه به همراه
گروهی، 9 ماه پیش به منطقه کفتاردره رفته و با افراد مستقر در آنجا گفت‌وگو
کرده است.
حیدری اظهار داشت: در بازدیدی که 9 ماه پیش از منطقه داشتیم، با افراد
صحبت شد و حتی درخواست کردیم در روستای گرمابسرد ساکن شوند و خانه‌ای در
اختیارشان قرار گیرد و خود افراد اعلام کردند به علت علاقه وافر، می‌خواهند
در منطقه‌ای که در آن کشاورزی و دامداری می‌کنند، باشند.
وی حتی می‌گوید: من اهل ایلام و کردزبان هستم، با زبان کردی نیز با
افراد وارد گفت‌وگوی صمیمی‌تری شدم و از آنها خواستم در روستای گرمابسرد
ساکن شوند و خانه‌ای بگیرند و زندگی کنند تا به لحاظ امنیتی نیز شرایط
بهتری داشته باشند؛ آنها به من به سبک زبان اهالی گرمابسرد که از کردهای
تبعیدی قبل از انقلاب اسلامی و زمان رضاشاه هستند، به من اعلام کردند که ما
سال‌هاست در این محل استقرار داشته و از شرایط راضی هستیم.
بخشدار مرکزی دماوند ادامه داد: بارها اصرار کردیم با امکاناتی که در
اختیار این افراد قرار می‌دهیم، در روستای گرمابسرد مستقر شوند و فعالیت
کنند؛ اما خودشان تمایلی نداشتند.
برداشت پنجم: هم تردد وجود دارد و هم راه ارتباطی!
گزارش شبکه‌های مجازی در بخش دیگری مدعی است «این افراد تاکنون وارد شهر
نشده و جوانان این روستا تابه‌حال به روستاهای اطراف نرفته و دنیا را در
فضای منزل مسکونی خود خلاصه می‌کنند»؛ جدای از اینکه سخنان بخشدار مرکزی
دماوند در ارتباط با ازدواج و سکونت افراد در روستای گرمابسرد، اساس این
مطلب را نیز رد می‌کند، می‌توان به موارد دیگری هم اشاره کرد.
بخشدار مرکزی دماوند در توضیحاتی که در رد این ادعا می‌دهد، می‌گوید:
افرادی که در کفتاردره حضور دارند، دامداری و کشاورزی می‌کنند و هر دوی
این‌ها برایشان محل درآمد است. آنها، آرد و تمام مایحتاج روزانه خود را از
روستای گرمابسرد تهیه و خریداری می‌کنند و به روستاهای اطراف و شهر نیز
تردد دارند.
حیدری می‌گوید: اهالی روستای گرمابسرد با این افراد در تعامل، ارتباط و رفت و آمد هستند.
جدای از این سخنان، گزارش با تأکید دوباره بر همین امر، در جای دیگری به
نقل از مادر خانواده می‌گوید: «هنوز آب شیرین را از پنج کیلومتری کوه
تهیه می‌کنیم» و حال سئوال اینجاست که با وجود روستای گرمابسرد در کمتر از
چهار کیلومتری کفتاردره و دارا بودن آب آشامیدنی سالم و بهداشتی، چه لزومی
دارد افراد مسیر پنج کیلومتری را طی کرده و به آب غیربهداشتی برسند؟
رئیس شورای اسلامی شهرستان دماوند در ارتباط با این بخش می‌گوید: کمی
پایین‌تر از کفتاردره، ایستگاه قطار و راه‌آهن کبوتردره و نیز راه ارتباطی
به گرمسار وجود دارد و البته بررسی تصاویر ماهواره‌ای که در ادامه می‌آید،
نیز نشان می‌دهد که این گفته درست است.
برداشت ششم: هیچ فرد فراموش‌شده‌ای وجود ندارد
گزارش مذکور در سراسر نوشتار خود از درباره معدود افراد مستقر در این
منطقه، عبارت‌های همچون «امکانات خدماتی رفاهی ندارند»، «ساکنانش فاقد
امکانات خدماتی و رفاهی می‌باشند»، «روستایی که از برق و امکانات
تکنولوژی بی‌بهره است»، «ابراهیم از سهام عدالت و امکانات شهری نیز بی‌بهره
است» و بسیار از این نوع عبارت‌ها به کار می‌برد و به نظر، مروجان این
گزارش در شبکه‌های مجازی، انگیزه‌ای جز زیر سئوال بردن خدمات فراوان نظام
اسلامی به روستاها و مناطق مختلف کشور را ندارند.
نماینده مردم شهرستان‌های دماوند و فیروزکوه در مجلس در این‌باره با
گلایه از زیرسئوال بردن خدمات فراوان نظام اسلامی به روستاها و ساکنان
مناطق محروم می‌گوید: یک‌سری روستاها (گرمابسرد) شرایط خاصی دارند و اهالی
آن در شهرها زندگی می‌کنند و در آبادی و اطراف آن نیز منزل مسکونی دارند یا
برای تفریح از آن استفاده می‌کنند.
مشهدی‌عباسی ادامه داد: اینکه در این سطح بگوییم عده‌ای فراموش‌شده،
محروم از خدمات اجتماعی و حقوق فردی در روستا یا منطقه‌ای زندگی می‌کنند،
جز اغراق و بزرگ‌نمایی و زیرسئوال بردن خدمات نظام اسلامی چیز دیگری نیست.
وی تصریح کرد: بخشی از روستاها نیز وجود دارند که تخلیه شده‌اند و
سال‌هاست هیچ خانواری در آنها سکونت ندارد و شماری از روستاها نیز در فصل
تابستان مورد رجوع مردم قرار می‌گیرند و به این شکل نیست که روستایی وجود
داشته باشد و آب و برق و امکانات اولیه در آن دیده نشود.
فرماندار شهرستان دماوند نیز با اشاره به هماهنگی برای بازدید مجدد
گروهی از منطقه مورد ادعا می‌گوید: دو خانوار محدود در این منطقه استقرار
دارند و بعید می‌دانیم و برایمان عجیب است که می‌گویند در نزدیکی پایتخت
انسان‌های اولیه و فراموش‌شده وجود دارد و این، ظلم به نظام اسلامی است.
ناصر محمودی‌فرد ادامه داد: بدون شک اگر چنین روستایی وجود داشت، از سوی مسئولان امر مورد پیگیری قرار می‌گرفت.
برداشت آخر: عدالت‌محوری نظام اسلامی همگانی است
به گزارش فارس؛ بر اساس همه آنچه از پیش نظر مخاطبان گرامی گذشت، ذکر
این نکته که عدالت‌محوری نظام اسلامی همگانی است، بر کسی پوشیده نیست و این
کلام در گزارش شبکه‌های مجازی که عدالت محوری در جامعه و واژه عدالت در
کشور ما از سوی مسئولان مورد بی‌توجهی قرار گرفته است، چندان زیبنده نبوده و
به نوعی همان تفکر غربی‌هاست که می‌گویند در ایران، عدالتی وجود ندارد.
و این در حالی است که عدالت محوری و مبارزه با تبعیض را می‌توان در
بیانات مقام معظم رهبری خطاب به مسئولان کشور بارها و بارها مشاهده کرد؛
توصیه به مسئولان در مورد فراهم آوردن فرصت‌های برابر برای همه مردم در
زمینه بهره‌مندی از مواهب مادی، تأکید بر مبارزه با مفاسد اقتصادی، سفارش
مکرر به نمایندگان مجلس در خصوص لحاظ نمودن حق محرومان در قوانین، توصیه
مکرر به قوه قضائیه برای اجرای عدالت و نام‌گذاری دهه چهارم انقلاب به نام
عدالت و توسعه نمونه‌هایی از عنایت ویژه معظم له به مقوله عدالت است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی عدالت را مهم‌ترین ارزش جامعه، اساس آفرینش،
پایه مشروعیت مسئولان و هدف اصلی نظام می‌دانند و ایشان حتی به رعایت انصاف
و عدالت در مورد دشمنان نیز پایبندند و در چنین شرایطی، بعید می‌نماید
مردم که ولی‌نعمتان اصلی نظام اسلامی هستند، در منطقه‌ای فراموش‌شده باشند و
به شکل انسان‌های اولیه زندگی کنند.
